Mạng Lan và Wan là gì? So sánh giữa mạng lan và mạng wan

Trong thời đại công nghệ số, mạng internet đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của chúng ta. Mạng LAN và WAN là hai khái niệm cơ bản trong lĩnh vực mạng máy tính, chúng có những đặc điểm và chức năng khác nhau. Bài viết dưới của vohoang.vn sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về mạng LAN và WAN, từ đó có cái nhìn tổng quan về cấu trúc và hoạt động của mạng máy tính, cùng tìm hiểu nhé!

Tổng quan về mạng LAN

Trước tiên, chúng ta sẽ cùng đi tìm hiểu về khái niệm cũng như ưu nhược điểm của mạng LAN: 

Khái niệm về mạng LAN 

Mạng LAN (Local Area Network) hay mạng cục bộ là hệ thống liên kết các thiết bị điện tử như máy tính, máy in, máy chủ... trong một phạm vi địa lý hạn chế như văn phòng, trường học, gia đình. Mạng LAN tạo ra một môi trường chia sẻ tài nguyên hiệu quả, giúp người dùng truy cập và sử dụng chung dữ liệu, ứng dụng một cách dễ dàng.

Mạng LAN (Local Area Network) hay còn gọi là mạng cục bộ 

Ưu nhược điểm của mạng LAN

Ưu điểm:

• Tốc độ cao: Mạng LAN thường có tốc độ truyền dữ liệu rất nhanh, đáp ứng tốt nhu cầu làm việc và giải trí.
• Độ ổn định cao: Khi được cấu hình đúng cách, mạng LAN hoạt động rất ổn định và ít bị gián đoạn.
• Bảo mật cao: Mạng LAN có thể được cấu hình với nhiều lớp bảo mật để bảo vệ dữ liệu khỏi sự xâm nhập trái phép.
• Chia sẻ tài nguyên hiệu quả: Người dùng có thể dễ dàng chia sẻ file, máy in, và các tài nguyên khác.

Nhược điểm: Mạng LAN chỉ hoạt động trong một phạm vi địa lý nhỏ, không thể kết nối các thiết bị ở xa.

Tổng quan về mạng WAN

Bên cạnh mạng LAN thì mạng WAN cũng là một cái tên rất phổ biến với mọi người.

Khái niệm về mạng WAN 

Mạng WAN (Wide Area Network) hay mạng diện rộng là hệ thống liên kết các mạng máy tính trên một phạm vi địa lý rộng lớn, vượt quá giới hạn của một tòa nhà hoặc khuôn viên. Mạng WAN sử dụng các công nghệ truyền thông như đường truyền vệ tinh, cáp quang, đường truyền thuê bao để kết nối các mạng LAN lại với nhau, tạo thành một mạng lưới toàn cầu.

Mạng WAN là hệ thống liên kết các mạng máy tính trên một phạm vi địa lý rộng lớn

Ưu nhược điểm của mạng WAN

Ưu điểm:

• Phạm vi phủ sóng rộng: Cho phép kết nối các địa điểm xa xôi, tạo điều kiện cho việc chia sẻ thông tin và tài nguyên trên quy mô lớn.
• Linh hoạt: Có thể kết nối các loại mạng khác nhau, sử dụng các công nghệ truyền thông đa dạng.
• Tăng cường khả năng làm việc từ xa: Cho phép nhân viên làm việc từ xa, tăng tính linh hoạt cho doanh nghiệp.

Nhược điểm:

• Chi phí cao: Chi phí đầu tư và vận hành mạng WAN khá lớn, đặc biệt là đối với các mạng có quy mô lớn.
• Độ phức tạp trong quản lý: Việc quản lý và bảo trì mạng WAN đòi hỏi kiến thức chuyên sâu và các công cụ quản lý mạng chuyên dụng.

So sánh giữa mạng LAN và mạng WAN 

Cả mạng LAN và WAN đều đóng vai trò là cầu nối, cho phép các thiết bị điện tử giao tiếp và chia sẻ thông tin với nhau, tạo nên một hệ thống mạng liên kết. Tuy nhiên giữa chúng có những điểm tương đồng và khác biệt nhất định như: 

Giống nhau 

Về điểm tương đồng, cả mạng LAN và WAN đều sở hữu: 

• Nguyên tắc cơ bản

Cả mạng LAN và WAN đều là những hệ thống phức tạp được cấu thành từ hàng loạt các nút và liên kết, tạo thành một mạng lưới thông tin rộng lớn. Nút mạng, có thể là máy tính, máy in, router hay switch, đóng vai trò như các giao điểm, trong khi liên kết, bao gồm cả cáp Ethernet và sóng Wi-Fi, là những "con đường" kết nối các nút lại với nhau. 

Giống như một mạng lưới giao thông, mạng máy tính cho phép các thiết bị trao đổi dữ liệu một cách nhanh chóng và hiệu quả, từ đó đáp ứng nhu cầu làm việc và giải trí của người dùng.

Mạng LAN và WAN là những hệ thống phức tạp cấu thành từ hàng loạt các nút và liên kết

• Truyền dữ liệu

Các thiết bị mạng DCE như modem, hub hay switch giúp định hướng và điều phối lưu lượng dữ liệu trong cả mạng LAN và WAN. Nhờ có chúng, dữ liệu được truyền đi một cách chính xác và hiệu quả đến đúng đích. Cả mạng LAN và WAN đều sử dụng các bộ quy tắc gọi là giao thức giao tiếp để quản lý việc truyền tải dữ liệu giữa các thiết bị. 

Trong đó, TCP/IP là giao thức nền tảng, đảm bảo việc truyền dữ liệu diễn ra một cách tin cậy và hiệu quả. UDP lại ưu tiên tốc độ, phù hợp với các ứng dụng yêu cầu thời gian thực như trò chơi trực tuyến. Còn ICMP thì được sử dụng để kiểm tra lỗi và gửi thông báo trong mạng.

• Bảo mật

Để bảo vệ mạng LAN và WAN khỏi những cuộc tấn công mạng, chúng ta cần xây dựng một hệ thống phòng thủ vững chắc bằng cách sử dụng tường lửa, mã hóa và kiểm soát truy cập. Đây là những công cụ hữu hiệu giúp ngăn chặn các hành vi xâm nhập trái phép và bảo vệ dữ liệu của tổ chức.

Khác nhau

Mạng LAN, thường giới hạn trong một khu vực nhỏ như văn phòng hoặc ngôi nhà, là nền tảng để xây dựng nên mạng WAN. Mạng WAN kết nối nhiều mạng LAN lại với nhau, tạo thành một mạng lưới bao phủ một khu vực rộng lớn hơn, thậm chí có thể là toàn cầu. Điểm khác biệt chính khác giữa mạng WAN và mạng LAN bao gồm: 

• Thành phần 

Mô hình OSI như một bản thiết kế chi tiết, vạch ra từng bước cụ thể để các thiết bị mạng giao tiếp với nhau. Nó chia quá trình truyền dữ liệu thành nhiều lớp, mỗi lớp đảm nhận một nhiệm vụ riêng biệt, từ việc chuyển đổi tín hiệu vật lý đến việc định tuyến gói tin qua mạng.

Các thiết bị lớp 1 và 2 trong mạng LAN như bộ chia mạng và bộ chuyển mạch đóng vai trò như những "người đưa thư" tại cấp độ vật lý và dữ liệu liên kết. Chúng đảm bảo rằng dữ liệu được truyền đi một cách chính xác và hiệu quả giữa các thiết bị trên cùng một mạng.

Lớp 3 của OSI, với các thiết bị như bộ định tuyến, chúng giúp định tuyến các gói tin đến đúng đích, cho phép các thiết bị trên các mạng khác nhau giao tiếp với nhau.

Mô hình OSI model 

• Kết nối

Mạng LAN chủ yếu sử dụng kết nối vật lý trực tiếp, như cáp Ethernet hoặc Wi-Fi, để đảm bảo tốc độ truyền dữ liệu cao. Ngược lại, mạng WAN thường tận dụng các kết nối ảo qua Internet, sử dụng các công nghệ như đường dây thuê, MPLS, VPN và đám mây để kết nối các địa điểm xa xôi. 

• Để truyền dữ liệu tốc độ cao đến các khu vực xa xôi, các doanh nghiệp thường sử dụng đường dây thuê - một giải pháp kết nối riêng biệt, không chia sẻ với người dùng khác.
• PLS là một công nghệ định tuyến tiên tiến, sử dụng các nhãn đặc biệt để định hướng dữ liệu một cách hiệu quả qua mạng WAN, giúp giảm thiểu độ trễ và tăng cường chất lượng dịch vụ.
• VPN tạo ra một đường hầm bảo mật, cho phép người dùng truy cập mạng nội bộ một cách an toàn qua Internet công cộng, bảo vệ dữ liệu khỏi bị đánh cắp hoặc xâm nhập.
• Các kết nối đám mây cho phép truy cập và quản lý các tài nguyên được lưu trữ trên các nền tảng đám mây với nhau

Tốc độ

Mạng LAN, với cấu trúc tập trung và kết nối vật lý trực tiếp, đảm bảo tốc độ truyền dữ liệu cực nhanh và độ trễ cực thấp. Nhờ khoảng cách ngắn giữa các thiết bị và việc sử dụng các công nghệ truyền dẫn hiện đại như cáp Ethernet, mạng LAN hạn chế tối đa tình trạng gói tin bị mất hoặc chậm trễ. Điều này khiến mạng LAN trở thành lựa chọn lý tưởng cho các ứng dụng đòi hỏi thời gian thực như hội nghị truyền hình, chơi game trực tuyến và các ứng dụng đòi hỏi băng thông lớn.

Mạng WAN, với phạm vi phủ sóng rộng lớn, thường phải đối mặt với các hạn chế về tốc độ và độ trễ. Khoảng cách địa lý lớn, việc chia sẻ hạ tầng với nhiều người dùng và các yếu tố bên ngoài như thời tiết đều có thể ảnh hưởng đến chất lượng đường truyền. Mặc dù các công nghệ như MPLS và đường dây thuê đã giúp cải thiện đáng kể tốc độ và độ ổn định của mạng WAN, nhưng chi phí triển khai và bảo trì vẫn là một rào cản lớn đối với nhiều tổ chức.

Mạng LAN đảm bảo tốc độ truyền dữ liệu nhanh hơn mạng WAN

Khi nào nên sử dụng WAN hoặc LAN?

Nếu bạn chưa biết thời điểm nào nên sử dụng mạng WAN và mạng LAN thì tham khảo ngay mục dưới đây: 

Nên sử dụng LAN khi

• Chia sẻ tài liệu, trao đổi thông tin và hợp tác làm việc giữa các nhân viên trong cùng một văn phòng hoặc tòa nhà, đảm bảo tốc độ truyền tải dữ liệu nhanh chóng và ổn định.
• Kết nối các robot công nghiệp với hệ thống điều khiển trung tâm, cho phép tự động hóa quy trình sản xuất, tăng năng suất và đảm bảo chất lượng sản phẩm.
• Quản lý hiệu quả các hoạt động kinh doanh bằng cách kết nối các hệ thống điểm bán hàng, thiết bị giám sát và các thiết bị ngoại vi khác, cung cấp dữ liệu thời gian thực để ra quyết định kinh doanh.
• Thu thập và xử lý dữ liệu từ các cảm biến IoT, cho phép các doanh nghiệp theo dõi và phân tích dữ liệu một cách hiệu quả, từ đó đưa ra các quyết định kinh doanh sáng suốt.

Nên sử dụng LAN khi trao đổi thông tin và hợp tác làm việc trong cùng một văn phòng

Nên sử dụng WAN khi

• Mạng WAN là cầu nối kết nối các văn phòng chi nhánh trên toàn cầu, cho phép nhân viên làm việc từ xa, tham gia các cuộc họp trực tuyến và chia sẻ tài liệu một cách liền mạch.
• Tạo ra một môi trường làm việc linh hoạt, cho phép nhân viên, đối tác và khách hàng truy cập an toàn vào các tài nguyên của công ty từ bất kỳ đâu có kết nối Internet.
• Kết nối các ứng dụng và dịch vụ đám mây, cho phép các doanh nghiệp tận dụng tối đa các lợi ích của điện toán đám mây như khả năng mở rộng, linh hoạt và tiết kiệm chi phí.
• Đảm bảo tính liên tục của hoạt động kinh doanh bằng cách sao lưu dữ liệu quan trọng đến các trung tâm dữ liệu ở các địa điểm khác nhau, giúp phục hồi dữ liệu nhanh chóng trong trường hợp xảy ra sự cố.

Mạng WAN là cầu nối kết nối các văn phòng chi nhánh trên toàn cầu

Hy vọng qua bài viết trên, vohoang.vn đã giúp bạn tìm hiểu những đặc điểm cũng như phân biệt mạng Lan và Wan. Nếu bạn còn đang phân vân chưa biết chọn loại nào thì liên hệ với chúng tôi qua Hotline 0828.011.011 để được đội ngũ nhân viên tư vấn chi tiết nhé!